Aν και
τις περισσότερες φορές είναι χρήσιμο να κοιτάς έναν άνθρωπο και να
προσπαθείς να καταλάβεις τι σόι πράμα είναι, ωστόσο από μόνη της αυτή η
κίνηση δε θα πει όλη την ιστορία. Η ιστορία μιας μαντεψιάς ολοκληρώνεται
κοιτάζοντας τους άλλους το πώς τον κοιτάνε. Μοιάζει μπερδεμένο αλλά δεν
είναι. Το συνειδητοποίησα μια μέρα στο μετρό. Το συνειδητοποίησα
κοιτάζοντας τον κόσμο να κοιτάζει άλλο κόσμο.
Πέρασαν δύο ζητιάνοι, τρείς όμορφες γυναίκες, δέκα γυναίκες που νόμιζαν
πως είναι όμορφες, πέντε άντρες λίγο πριν την επιτυχία και άλλοι είκοσι
εντελώς κατεστραμμένοι. Όλοι τους είχαν από μια ιστορία να πουν και
πιστεύω πως αν μου δινόταν η ευκαιρία να την ακούσω θα ήταν και
ενδιαφέρουσα.
Παρατηρούσα τον κόσμο να παρατηρεί. Δε κοίταξα ούτε για μια στιγμή τους «πρωταγωνιστές», με εξαίρεση μια ομορφούλα που δε μου άφησε και πολλά περιθώρια. Εκεί πέρα υπήρχαν λογιών, λογιών αντιδράσεις. Έβλεπα τη σκέψη του καθενός μέσα από τον τρόπο που κοιτούσε τον ζητιάνο για παράδειγμα. Άλλοι κοιτούσαν βλέποντας απόγνωση, άλλοι κοιτούσαν βλέποντας κοροϊδία. Μια ψεύτικη ταυτότητα και πιστοποιητικά νοσοκομείου για άμεσο χειρουργείο. Ορισμένοι έβλεπαν τον πόνο μέσα στη ζωή του άλλου και άλλοι έβλεπαν ένα τσαρλατάνο που πάει να σουφρώσει. Κάποιοι έκαναν στην άκρη μη τύχει και τους ακουμπήσει στο πέρασμα του ο αλήστου οσμής ζητιάνος. Κάποιοι αδιαφορούσαν, έχοντας συνηθίσει και κάποιοι έπαιζαν απορροφημένα με το κινητό τους.
Στην ουσία κανένας άνθρωπος δε θέλει να παίξει με τη φωτιά. Όλοι θέλουμε μια βολική ευτυχία. Σε αυτή την προσπάθεια προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε τους άλλους. Εκείνους που δε γνωρίζουμε και εκείνους που γνωρίζουμε. Είμαστε εθισμένοι να σκεφτόμαστε το πόσο αληθινός ή ψεύτης είναι κάποιος. Πόσο δήθεν ή σκοτεινός είναι πίσω από το κέλυφος. Είναι στιγμές που σκέφτομαι πως είμαι ο μόνος που παίζω αυτό το παιχνίδι. Το παιχνίδι της μαντεψιάς. Αμέσως όμως έρχεται η συνειδητοποίηση που προσφέρει μια βόλτα στο μετρό σα και την σημερινή. Το κάνουν σχεδόν όλοι. Εξαιρούνται όσοι έχουν βουλιάξει για τα καλά στις δικές τους σκέψεις. Αρκετοί είναι και αυτοί. Όλοι οι υπόλοιποι προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα με το άβολο της μεταφοράς τους μαζί με αγνώστους. Δεν ξέρω και δε θα καταλάβω ποτέ αν ψάχνουμε ένα λάθος ή μια ευκαιρία. Αν θέλουμε εκ προοιμίου να εξάγουμε καταδικαστικές αποφάσεις ή να το δούμε πιο σφαιρικά δίνοντας θετικές ψήφους και ελαφρυντικά. Αυτό που έχει σημασία είναι πως κατάλαβα πως ο καθένας από εμάς είναι αυτό που είναι και αυτό που οι άλλοι βλέπουν πάνω του.
Παρατηρούσα για δύο στάσεις εκείνον τον πενηντάρη με τον προσεγμένο ρουχισμό και το βλέμμα της επιτυχίας στη ματιά του. Δε χρειαζόταν να κοιτάξω και την νοστιμούλα τριαντάρα που εκείνος κοιτούσε έντονα. Μέσα από τα μάτια του είδα το πώς εκείνη μπορεί να μοιάζει. Προκλητική ίσως, αφήνοντας υπονοούμενα ίσως, όμορφη ίσως, ερωτεύσιμη ίσως, περιμένοντας τον ίσως. Μέσα από αυτόν έμαθα για τον καημό ενός ερωτικού ξεσπάσματος και για μια όμορφη κυρία. Η κυρία ήταν πραγματικά όμορφη και ο ζητιάνος που πέρασε - πριν και εγώ τελικά γυρίσω να την κοιτάξω - ήταν πραγματικά βρώμικος. Είδα την επιτυχία στα μάτια του να στρέφει αηδιασμένη το βλέμμα της αλλού. Είδα πως δε λογάριαζε αν ο ζητιάνος κορόιδευε εκείνη την ώρα ή αν είχε πραγματική ανάγκη. Εκείνο που τον ενδιέφερε ήταν να κάνει το παιχνίδι του με την όμορφη κυρία. Άπλωσα τη ματιά μου τριγύρω και είδα συμπόνια για την ανάγκη θεραπείας της πάθησης του, είδα συνοφρυωμένους να τον καρφώνουν έχοντας τελεσιδικίσει. Είδα εκείνους που ήθελαν να γίνουν καλοί, θάβοντας τις τύψεις τους και εκείνους που δε τους καιγόταν καρφάκι. Η ανθρώπινη ιστορία σε ένα και μόλις βαγόνι!
Κατέβηκα στη στάση μου. Μια ολόκληρη κοινότητα με σμάρια ανθρώπων. Ο καθένας με τη δική του ιστορία. Ο καθένας με μικρές διαφοροποιήσεις από τις ιστορίες των άλλων. Σκέφτηκα πως το να γνωρίζεις του ποιοι είναι φίλοι σου σε φέρνει ένα βήμα πιο κοντά σου. Σκέφτηκα πως για μερικούς ανθρώπους δε χρειάζεται να κοιτάξω τριγύρω για να καταλάβω του ποιοι είναι. Σκέφτηκα το ότι έχασα τόσο χρόνο παρατηρώντας και δεν αφέθηκα να ξερογλείφομαι κοιτώντας πιτσιρίκες να τρεμοπαίζουν πάνω στις φαντασιώσεις μου. Σκέφτηκα πως είχε περάσει ακριβώς μια ώρα και μισή με το ίδιο εισιτήριο στο χέρι μου και καλό θα ήταν να βιαστώ για να αφήσω το μετρό και τους ελεγκτές του.
Ανεβαίνοντας τις σκάλες είδα τον ουρανό. Ήταν όμορφη ημέρα. Έφερα το κεφάλι μου κάθετα, αφήνοντας εκτός οπτικού μου πεδίου το καθετί. Ο ουρανός έμοιαζε να με ρουφά και οι κυλιόμενες σκάλες τον βοηθούσαν.